Czy wiecie, że nasz szczep Lactobacillus plantarum 299v (obecny w Sanprobi IBS) zmienił nazwę? Od niedawna jest to Lactiplantibacillus plantarum 299v. Zmiana nomenklatury taksonomicznej (czyli przynależności do danego rodzaju, gatunku i szczepu) to efekt nowych badań genetycznych. W ich wyniku Lactobacillus podzielił się aż na 25 różnych rodzajów!
Gatunki Lactobacillus odgrywają dużą rolę w życiu człowieka – używane są w przemyśle spożywczym do fermentacji żywności, a niektóre z nich – te o szczególnych właściwościach zdrowotnych – stosowane są jako probiotyki. Historyk Christopher Lloyd w książce “What on Earth Evolved?: 100 Species that Changed the World” (Co na Ziemi ewoluowało? 100 gatunków, które zmieniły świat) ustawił rodzaj Lactobacillus na piątym miejscu w kategorii żywych organizmów, które wywarły wpływ na naszą planetę.
Początkowo pałeczki kwasu mlekowego były klasyfikowane na podstawie cech fonotypowych, tzn. temperatury wzrostu, wykorzystania sacharydów czy rodzaju produkowanych metabolitów. Taka identyfikacja była stosowana aż do 1983 roku, kiedy to wprowadzono analizę sekwencji genomów 16S rRNA. Rozwój biologii molekularnej pozwolił na opracowanie dokładniejszej klasyfikacji, ale też… wprowadził dużo zamieszania. Okazało się, że cechy fonotypowe bakterii w wielu przypadkach nie pokrywają się z filogenetyką. Naukowcy sprawdzili np., że wiele gatunków Lactobacillus nie ma ze sobą zbyt wiele wspólnego. Istotne więc stało się podzielenie rodzaju na kolejne grupy.
W ten sposób z jednego rodzaju powstało aż 25 różnych, m.in. Bombilactobacillus, Fructilactobacillus czy właśnie Lactiplantibacillus. Warto dodać, że w tym ujęciu „lacti” oznacza bakterie bytujące w produktach mlecznych, a „planti” w roślinach – a więc rozszerzono nazwę o istotne informacje związane z ich pochodzeniem. Nad odpowiednią klasyfikacją czuwało aż 15 naukowców z 12 instytucji i 7 krajów. Ustalenia opublikowano w „International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology”, czyli oficjalnym dzienniku rejestrów nazw bakterii. Chociaż zmiany te wywołały niemałe zamieszanie w branży spożywczej i farmaceutycznej, to jest to zmiana pozytywna – umożliwia jeszcze lepsze określenie skuteczności i funkcjonalności poszczególnych bakterii.
Lactiplantibacillus (wcześniej Lactobacillus) plantarum 299v to bakteria, która jest znana medycynie od 30 lat. Ma na swoim koncie udział w ponad 170 publikacjach naukowych, z czego ponad 60 stanowią badania kliniczne (z udziałem ludzi). Jego działanie sprawdzono m.in. w badaniach dotyczących zmniejszenia objawów zespołu jelita nadwrażliwego czy wchłaniania żelaza w przewodzie pokarmowym. Z badań wynika również, że szczep jest w stanie przetrwać w trudnych warunkach przewodu pokarmowego człowieka i – jako jeden z nielicznych w tej grupie – wiążę się z receptorami mannozowymi komórek nabłonka jelitowego, co pozwala mu jeszcze efektywniej bronić jelita przed intruzami i skuteczniej się namnażać. Według niektórych danych jest obecny w jelicie nawet po 10 dniach od zaprzestania jego przyjmowania.